2007-06-07 - Сумын төвийн долоон баз!

Эхнэр авсан нэгэн нөхөртэй уулзлаа. Тэрээр хөдөөний малчин 8 охинтой айлын хамгийн багыг нь эхнэрээ болгосон юмсанж. Тэрээр дээрээ долоон базтай гэнэ. Ингээд тэрээр толгой сэгсрэн сумын төвийн долоон базынхаа тухай ярьсаныг энд сийрvvлье!

Сумын төвийн идэрхэн найз 7 эрчvvд нутаг орондоо ажил төрөлтэй анхиатайгаар алдартай хоёр хөгшиний 7 охиныг эргvvлж эхнэрээ болгоцгоожээ. Тэгээд л сумын төвдөө нэг нэг гэр бариад суучихаж. Сумын төвд ямар ажил олдох биш бас мал маллах биш. Ингээд л долоон баз уралдаад л хvvхэд vйлдвэрлэнэ. Эхнэрvvд нь жил бvр жирэмсэн. Сvvлийн vед хvvхдийн мөнгө энээ тэрээ гээд бvр янзтай. Хvvхэд гаргаад л мөнгө аваад л. Долоон базад хийх ажил өөр ямар байх биш. Yдийн хэрд орноосоо босоод л эхнэрээ загнаж зандарч байгаад хоол хийлгэж тарган мах чануулж идээд л бакалаа угалж цайны ганц дээлээ энгэр задгай эгэлдрээд сумын төвийн төв цэг болох дэлгvvрийнхээ vvд рvv алхана. Бас болоогvй гарахдаа эхнэрээ аргадаж аашилж айлгаж байгаад 500 төгрөг ёс юм шиг аваад гардаг гэж байгаа. Ингээд л долоон баз найзууд сумын өндөр хоршооны vvдэнд өдөр бvр таарна. Нэг л их ёсорхог улсууд урт гэгч нь мэнд мэдэлцэж уулзана. Юу ч билээдээ нөгөө тарган тавтай онд мэнд сайхан зусаж байна уу гээд л. Тэгээд л цаг агаар ноолуурын ханш, хурдан морь, энээ тэрээ ярьж сонингийн цаасанд дvнс ороож бvдvvн гэгчийн тамхи хийж татацгаана. Тэгээд л сvvлд нь нэг юм босгож ууцгаах уу эсвэл арай эрт байна уу? гэж биенээсээ сэм асуудаг гэж байгаа. Ингээд ганц нэг юм босгож ууцгаана. Сумын төвийн улаан шороог манаргаж өгнө дөө. Оройхон хэрд улаа бутарсан дуу аяласан гуйвж дайвсан нөхөр хашаа хороогоо нураах шахам тvчигнvvлж нохой шувуу шуугиулан орж ирнэ. Ингээд л эхнэр хvvхэддээ агсамнаж хоол ундаа асгаж цутган бөөн юм болно. Ёс юм шиг эхнэрээ нэг шанаадаад vгvй юмаа гэхэд бөгсрvv нь нэг сайн өшиглөөд авбал санаа нь аварч гэрийн эзэн гэдгээ мэдрээд унтана даа. Ингээд унтвал их юм. Нэг иймэрхvv өдрийн ажлын хуваарьтай долоон баз байдаг юм байхаа. Хөдөө хадам аав ээж болох хоёр хөгшин малаа маллаад л тэдний хоолны мах цагаан идээ бvр боорцогийг нь хvртэл бэлдэж хурааж илгээж байдаг юм байх. Зун бол долоон базын наян хvvхэд эмээ өвөө дээрээ шавж бөөн баяр хөөр болдог юм байх. Долоон баз жилд хоёр удаа л хоёр хөгшин дээрээ ёс юм шиг уралдан  ирдэг гэнэ. Тэр нь идэшний vеэр махаа авах гэж нөгөө нь ноолуурын vеэр ноолуур авах гэж. Тэдний жилд хоёр удаа хийдэг том ажил бас санхvvгийн болоод бараг амьдралынх нь эх vvсвэр баталгаа нь энэ юм байх. Бусад vед бол хоёр хөгшин хэдэн малруу нь зvгэлнээ нэг байхгvй. Сумын төв дээрээ долоон баз наалдан пад. Хоёр хөгшин нvvх суух болоход нь ч хvртэл  долоон баз сураггvй. Харин манай найз болох наймдах хvргэн буюу хотын залуу олон зуун келометрийн цанаас давхиж очдог юм байх.  Бас ойр зуурын гурил будааг нь дөхvvлж өгнө. Бусад базуудыгаа ихээ л ажилтай гэж боддог байж. Харин сая нэг сар амралтаа аваад эхнэрээ дагаад нутаг оронд нь тавтай очиж дээр өгvvлсэн базуудынхаа хэрхэн жаргалтай санаа амар амьдардаг ахуйтай нь танилцаад нvд нь орой дээрээ гарчээ. Долоон баз нь санаа зовох юмгvй жинхэнэ хаан шиг хэрхэн амьдарч байгааг нvдээр vзээд мэл гайхаж цэл хөхөрчээ. Ажил хийхгvй тэгээд дээр нь архи уугаад авгайгаа зодоод тарган хонины мах өглөө бvр хөшиглөсөн шигээ амьдарч болдог газрыг сумын төв гэдэг юмсанжээ. Хэхэхэ. Мань эр хотод эхнэр хvvхдээ тэжээх гэж бас дээр нь хадам аав ээждээ гурил будаа илгээх гэж бас жилд хоёр удаа давхиж очиж нvvлгэж суулгаж өгөх гэж бөөн ажил болдог байтал дэргэд нь шахуу байдаг ах баз нар нь харин эсрэгээрээ амар сайхандаа жаргаад сууж байдаг байжээ. Ингээд мань эр эхнэртээ хоёулаа ерөөсөө сумын төвд амьдарья тэнд л жинхэнэ ажил хийхгvй амар сайхан жаргах юм байна гэж тоглоом шоглоом болгож хэлжээ. Гэтэл эхнэр нь ихээ сандар ч тэгж л болохгvй шvv. Нэг жилийн дараа л гэхэд чи тухайн ахуй амьдралд уусаж бакал чирээд дээл хэдрээд архи уугаад хааяа надад гар хvрээд л нэг л их гэрийн эзэн эр хvн гээд л хvндлvvлсэн дээдлvvлсэн хаан шиг амьтан залхуу бvдvvлэгийн дээд болчихсон байгаа чинь нvдэнд харагдчихлаа гэжээ.

Ээдээ энэ амьдрал уу...